Bỏ "chặn" đăng kiểm ô tô vi phạm: Phạt nguội không giảm hiệu quả

Nếu được thông qua thì tới đây, các xe ô tô vi phạm Luật Giao thông đường bộ mà bị “nợ” xử phạt sẽ không còn bị chặn đăng kiểm như hiện nay. Dù việc bỏ “chặn” đăng kiểm nhận được sự đồng thuận trong dư luận, nhưng cũng không ít e ngại, việc xử phạt nguội liệu có còn tác dụng?

​

Ô tô vi phạm sẽ không còn bị “chặn” đăng kiểm

Xe kinh doanh dưới 9 chỗ được nới đăng kiểm

Đại diện Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết, Bộ Giao thông - Vận tải đang lấy ý kiến rộng rãi dự thảo sửa đổi, bổ sung Thông tư số 70/2015 về kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường phương tiện giao thông cơ giới đường bộ. Điểm mới đáng chú ý là dự thảo quy định kéo dài thời hạn đăng kiểm thêm 6 tháng đối với xe ô tô chở người đến 9 chỗ kinh doanh vận tải (xe taxi, xe hợp đồng...).

Cụ thể, khi đăng kiểm lần đầu để được cấp biển số lưu thông, hiệu lực của giấy chứng nhận, tem đăng kiểm là 24 tháng (hiện nay 18 tháng). Trong vòng 30 ngày sau khi được cấp chứng nhận kiểm định lần đầu, nếu xe ô tô tiếp tục thực hiện kiểm định vẫn được tính là kỳ đăng kiểm đầu tiên. Lần đăng kiểm tiếp theo, thời hạn đăng kiểm là 12 tháng/lần đối với xe có năm sản xuất đến 7 năm (hiện quy định là 6 tháng/lần). Sau thời hạn trên, thời hạn đăng kiểm mới giữ ở mức 6 tháng/lần như hiện nay.

Theo đại diện Phòng Kiểm định xe cơ giới, Cục Đăng kiểm Việt Nam, chu kỳ kiểm định trên đã từng được áp dụng từ năm 2013 - 2015. Việc đề xuất áp dụng trở lại theo quy định trước đây để phù hợp với tình hình thực tế quản lý và hoạt động của phương tiện. Hơn nữa, hiện các chủ xe đã quan tâm tới việc bảo dưỡng định kỳ giữa hai kỳ đăng kiểm nên chất lượng phương tiện tăng lên rõ rệt. Trong năm 2019, tỷ lệ xe chở người đến 9 chỗ ngồi kinh doanh vận tải đến 5 năm kiểm định lần 1 không đạt là 6,3%, năm 2020 giảm xuống 5,9%. Mặt khác, tần suất hoạt động của loại xe này cũng giảm đi do xuất hiện nhiều xe hoạt động theo hình thức taxi công nghệ, trong khi trước đây chỉ có loại xe taxi truyền thống.

Bỏ “chặn” đăng kiểm xe vi phạm

Một trong những quy định mới đáng chú ý khác của dự thảo Thông tư này là việc chuẩn hóa thủ tục thế chấp phương tiện.

Đại diện các Trung tâm Đăng kiểm cho hay, thời gian qua, việc giải quyết thủ tục đăng kiểm đối với xe ô tô liên quan đến thế chấp ngân hàng, xe có nguồn gốc đấu giá, thanh lý... phát sinh một số tình huống gây lúng túng cho đơn vị đăng kiểm trong việc yêu cầu giấy tờ cần thiết để chứng minh nguồn gốc xe. Vì vậy, Thông tư mới bổ sung hướng dẫn thủ tục để các đơn vị tránh lúng túng trong việc thực hiện thủ tục xác minh nguồn gốc xe, tạo thuận lợi cho khách hàng và không để lọt xe làm giả giấy tờ. Bên cạnh đó, quy định rõ ràng việc không tiếp nhận đăng kiểm xe, “chặn” đăng kiểm theo yêu cầu của các ngành, cơ quan chức năng để tránh khách hàng gây bức xúc với trung tâm đăng kiểm.

Cụ thể, hiện dự thảo sửa đổi, bổ sung một số quy định như: Khi đăng kiểm xe thế chấp ngân hàng phải xuất trình bản sao giấy đăng ký xe, phải có chứng thực kèm bản gốc giấy biên nhận thế chấp của tổ chức tín dụng; xe thanh lý của lực lượng quốc phòng phải có bản sao chứng thực văn bản thanh lý xe của Bộ Tổng tham mưu; quyết định bán tài sản tại cảng biển của Hội đồng xử lý hàng tồn đọng do lãnh đạo Sở Tài chính là Chủ tịch hội đồng...

Hiện nay, theo quy định tại Thông tư 70/2015, nhiều trường hợp các cơ quan quản lý Nhà nước gửi văn bản đề nghị “chặn”, từ chối tiếp nhận đăng kiểm xe ô tô. Tuy nhiên, một số bộ, ngành, cơ quan có ý kiến không đồng tình về việc “chặn” kiểm định. Do đó, dự thảo sửa đổi, bổ sung Thông tư lần này bỏ quy định “chặn”, từ chối tiếp nhận kiểm định xe; thay vào đó, chỉ đưa vào cảnh báo đăng kiểm đối với các trường hợp xe vi phạm Luật Giao thông đường bộ theo quy định tại Nghị định 100/2019, xe bị cảnh báo theo đề nghị của tòa án, cơ quan điều tra, cơ quan kiểm sát. Các trường hợp trên được tiếp nhận đăng kiểm, nếu đạt yêu cầu kỹ thuật và bảo vệ môi trường được cấp giấy, tem kiểm định thời hạn 15 ngày.

Theo đó, khoản 6, Điều 4, Thông tư 70 hiện hành, quy định Cục Đăng kiểm Việt Nam sẽ từ chối đăng kiểm đối với các trường hợp có văn bản đề nghị không kiểm định của cơ quan quản lý Nhà nước có thẩm quyền, hoặc xe có vi phạm đã cảnh báo trên chương trình quản lý kiểm định. 

Nghị định 100/2019 đã có hiệu lực thì việc bỏ quy định về chặn đăng kiểm trong Thông tư 70 là hợp lý.

Nghị định 100 đã quy định rõ ràng

Trao đổi về lo ngại, việc bỏ “chặn” đăng kiểm ô tô đang “dính” phạt nguội liệu có làm giảm hiệu quả của quyết định phạt, Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban An toàn giao thông quốc gia Khuất Việt Hùng cho hay, việc bỏ “chặn” đăng kiểm với xe đang có phạt nguội là hoàn toàn phù hợp.  

Ông Khuất Việt Hùng cho hay, cuối năm 2017, Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật (Bộ Tư pháp) từng “thổi còi” quy định “chặn” đăng kiểm xe do chưa nộp phạt nguội. Lý do là quy định ở Thông tư 70 không đủ căn cứ pháp lý về thẩm quyền, không xác định rõ cơ quan quản lý Nhà nước có thẩm quyền đề nghị không kiểm định là cơ quan nào. Căn cứ, điều kiện để đề nghị không kiểm định là gì. Không có sự phân biệt để có cách xử lý hợp lý, công bằng giữa trường hợp chủ xe được thông báo và trường hợp không được thông báo của cơ quan có thẩm quyền về việc xe có vi phạm trước khi đưa xe đến kiểm định... Tuy nhiên tình thế lúc đó vẫn phải duy trì thực hiện để việc phạt nguội có kết quả.

Còn như hiện nay, quy định về đăng kiểm với xe đang “dính” phạt nguội đã rõ ràng. Cụ thể, Nghị định 100/2019 quy định trường hợp quá thời hạn hẹn đến giải quyết vụ việc vi phạm được ghi trong biên bản vi phạm hành chính hoặc văn bản thông báo của người có thẩm quyền xử phạt mà chủ phương tiện (ô tô, rơ-moóc, sơ-mi rơ-moóc, xe máy chuyên dùng) vi phạm chưa đến trụ sở của người có thẩm quyền xử phạt để giải quyết thì người có thẩm quyền xử phạt gửi thông báo cho cơ quan đăng kiểm để đưa vào cảnh báo phương tiện liên quan đến vi phạm hành chính trên Chương trình Quản lý kiểm định.

Khi phương tiện đến kiểm định, cơ quan đăng kiểm thông báo cho người đưa phương tiện đến kiểm định biết về việc vi phạm, thực hiện kiểm định theo quy định đối với phương tiện, cấp giấy chứng nhận kiểm định và tem kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường có thời hạn hiệu lực là 15 ngày.

Nghị định 100/2019 cũng quy định sau khi người vi phạm đã đến trụ sở của người có thẩm quyền xử phạt để giải quyết vụ việc vi phạm theo quy định, người có thẩm quyền xử phạt phải gửi thông báo ngay cho cơ quan đăng kiểm biết để xóa cảnh báo phương tiện liên quan đến vi phạm hành chính trên Chương trình Quản lý kiểm định, thực hiện kiểm định, cấp giấy chứng nhận kiểm định và tem kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường theo quy định hiện hành đối với phương tiện. “Hiện, Nghị định 100/2019 đã có hiệu lực thì việc bỏ quy định về chặn đăng kiểm trong Thông tư 70 là hợp lý, không lo ngại giảm hiệu quả của việc phạt nguội”- ông Khuất Việt Hùng nhìn nhận.

“Việc bỏ “chặn” đăng kiểm với xe đang có phạt nguội là hoàn toàn phù hợp”

“Hiện nay, quy định về đăng kiểm với xe đang “dính” phạt nguội đã rõ ràng. Cụ thể, Nghị định 100/2019 quy định trường hợp quá thời hạn hẹn đến giải quyết vụ việc vi phạm được ghi trong biên bản vi phạm hành chính hoặc văn bản thông báo của người có thẩm quyền xử phạt mà chủ phương tiện (ô tô, rơ-moóc, sơ-mi rơ-moóc, xe máy chuyên dùng) vi phạm chưa đến trụ sở của người có thẩm quyền xử phạt để giải quyết thì người có thẩm quyền xử phạt gửi thông báo cho cơ quan đăng kiểm để đưa vào cảnh báo phương tiện liên quan đến vi phạm hành chính trên Chương trình Quản lý kiểm định”. Ông Khuất Việt Hùng - Phó Chủ tịch chuyên trách UBATGT Quốc gia.